Bmeitxh

9 сӱрем (9 июль) — григориан кечышот почеш идалыкын 190-ше (кужемдыме ийлаште — 191-ше) кечыже. Идалык пытыме марте 175 кече кодеш.

Пайрем да памятный дате-влак[тӧрлаташ | вики-текстым тӧрлаташ]

•  Азербайджан, Дипломатический службын пашаеҥ-влакын кечыже.
•  Аргентина, Эрыкан лийме кече.
•  Марокко, Хасан II-ын кечыже.
•  Казахстан, Налог службын кечыже.
•  Кечывалвел Судан, Эрыкан лийме кече.

Лӱмгече[тӧрлаташ | вики-текстым тӧрлаташ]

• Танле (православный) лӱм-влак: Давид, Дионисий (Денис), Иван, Тихон, Павел
• Католик лӱм-влак: Вероника, Зенон.

Событий-влак[тӧрлаташ | вики-текстым тӧрлаташ]

Тугак ончо: Категорий:Сӱрем тылзын 9 кечысе событий-влак

• 1791 — руш-войска-влак Мачинский кучедалмаште турок-влакым кырен шалатеныт.
• 1877 — Уимблдонышто икымше теннис турнир эртен.

Марий тӱняште[тӧрлаташ | вики-текстым тӧрлаташ]

• 1992 — Марий АССР-ын Кӱшыл Погынжо Республикын чапмурыж нерген постановленийым пеҥгыдемден.

Шочыныт[тӧрлаташ | вики-текстым тӧрлаташ]

Тугак ончо: Категорий:Сӱрем тылзын 9 кечынже шочшо-влак

• 1932 — Вадим Иванович Охотин, руш серызе, туныктышо.
• 1946 — Вениамин Гурьевич Кусуткин, озанлык вуйлатыше, Марий Эл Республикын сулло рационализаторжо. Ончыч шочмо Курыкмарий кундемысе ял озанлык кучемыште инженерлан тыршен. Вара колхоз председатель, почмо акционер ушем вуйлатыше лийын. 4 изобретенийын авторжо. Экономике академийын академикше.
• 1954 — Сергей Павлович Домрачев, Марий АССР-ын илыш коммунал озанлыкын сулло пашаенже. Тиде уста вуйлатышын паша корныжо У Торъялысе водоканал предприятий дене кылдалтын. Район кӧргысӧ муниципал пашаште Сергей Павлович кугу пагалымашым сулен. У Торъял районысо погынын 4-ше да 5-ше созыв-влакын депутатше. Россий Федерацийысе илыш коммунал озанлыкын почётан пашаеҥже.
• 1960 — Рудольф Антонович Григорьев, ял озанлык вуйлатыше да мер пашаеҥ. 25 ий утла ончычак уста специалист шочмо Юлсер кундемысе «Москва» колхозышто тыршаш тӱҥалын. 1994-ше ий гыч вуйлатышыже лийын да кызытат тиде сомылымак шуктен шога. Районысо погынын депутатше.
• 1956 — Василий Васильевич Блинов, чоҥышо да администраций вуйлатыше. Паша корныжо У Торъял кундемысе корно чоҥымо ушем дене кылдалтын. Тиде пашаште кыртмен тыршымыжлан Василий Васильевичым сулло чоҥышо лӱм дене палемденыт. 2007-ше ий гыч тудо У Торъял кундемысе администрацийын вуйлатышыже.
• 1959 — Татьяна Николаевна Степанова, калыкыште Морко Таня семын палыме, тӱвыра пашаеҥ, Марий Эл Республикысе тӱвыран сулло пашаеҥже. Морко кундем Изи Шӱргӧ ялыште шочын. 1997-ше ий гыч калык усталык рӱдерыште администраторлан пашам тыршен ышта.
• 1986 — Ольга Евгеньевна Петрова, спортсменка, футболист. Морко посёлкышто шочын. 9 ияш годымжак Ольга футбол дек шӱмаҥын да рвезе-влак командыште модаш тунемын. 9-ше класс деч вара тудо Рязаньысе командыште модаш тӱҥалын, шуаралтын. Россий кубокын ший призёржо да сеҥышыже. Российын самырык сборныйыштыже модмыж дене Европысо чемпионатын сеҥышыже радамыш лектын. Россий спорт мастер.

Коленыт[тӧрлаташ | вики-текстым тӧрлаташ]

Тугак ончо: Категорий:Сӱрем тылзын 9 кечынже колышо-влак

• 1990 — Аркадий Евдокимович Иванов, марий йылмызе, сылнымут критик, филологий шанче кандидат (2012), доцент.
• 2006 — Аркадий Исакович Искаков, ялысе туныктышо, мер пашаеҥ, Одо Эл Республикысе тӱвыран сулло пашаеҥже, Виче да Чолман кундемысе «Марий ушем»-ын икымше вуйлатышыже (1990), Одо Марий Ушемын сопредседательже (1996).

Калык пале[тӧрлаташ | вики-текстым тӧрлаташ]

• Православийыште таче Давидым шарналтат. Тиде кечын изимӧрым, снегым погеныт да телылан ямдыленыт. Эсогыл, лышташыжым телылан лӱмын коштеныт, а вара чайым шолтен йӱыныт.
• Марий калык саскан да шудын эмлыме вийжылан моткоч ӱшана. Моло калык дене таҥастарымаште фитотерапий марий-влак коклаште эн кумдан кучылталтеш. Таче гын вис-вис да шӧршудо нерген посна каласыме шуэш: нелын сусыргымо да шӱй погынымо годым шӧршудо але вис-вис гыч ямдылыме вартышым йыгеныт. Но кеч-могай саскам але шудым еҥ шинча деч тоен араленыт. Тиде кечын игечымат эскерыныт. Йӱр йуреш гын, сентябрь марте ночко лиеш. Ояр гын, лишыл шым арня сай игече озаланаш тӱҥалеш.

	9 сӱрем Викиклатыште?